SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ

SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ

Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği

·         Güvenlik ve sağlık işaretleri

·         Özel bir amaç, faaliyet veya durumu işaret eden levha, renk, sesli ve/veya ışıklı sinyal, sözlü iletişim ya da el-kol işareti yoluyla iş sağlığı ve güvenliği hakkında bilgi veren, tehlikelere karşı uyaran ya da talimat veren işaretlerdir.

·         İşaret levhaları kullanıldıkları ortama uygun, darbeye ve hava koşullarına dayanıklı malzemeden yapılacaktır.

·         İşaret levhalarının boyutları ile kolorimetrik ve fotometrik özellikleri, bunların kolayca görülebilir ve anlaşılabilir olmalarını sağlayacaktır

·         İşaret levhaları özel bir tehlike olan yerlerin ve tehlikeli cisimlerin hemen yakınına, genel tehlike olan yerlerin girişine, engeller dikkate alınarak, görüş seviyesine uygun yükseklik ve konumda, iyi aydınlatılmış, erişimi kolay ve görünür bir şekilde yerleştirilecektir.

·         İşaret levhasının gösterdiği durum ortadan kalktığında, işaret levhası da kaldırılacaktır.

Yasaklayıcı İşaretler

·         Daire biçiminde,

·         Beyaz zemin üzerine siyah piktogram, kırmızı çerçeve ve diyagonal çizgi (kırmızı kısımlar işaret alanının en az % 35’ini kapsayacaktır)

Uyarıcı İşaretler

·         Üçgen biçiminde,sarı zemin üzerine siyah piktogram, siyah çerçeve (sarı kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır)

. Zorunluluk (Emredici) İşaretleri

·         Daire biçiminde,

·         Mavi zemin üzerine beyaz piktogram (mavi kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır)

Acil Çıkış (Kaçış) ve İlk Yardım İşaretleri

·         Dikdörtgen veya kare biçiminde,

·         Yeşil zemin üzerine beyaz piktogram (yeşil kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır)

Yangınla Mücadele İşaretleri

·         Dikdörtgen veya kare biçiminde,

·         Kırmızı zemin üzerine beyaz piktogram (kırmızı kısımlar işaret alanının en az % 50’sini kapsayacaktır)

·         Işıklı işaretlerin sinyal gönderen ışıklı alanı, tek renk ya da belirli bir zemin üzerinde piktogramdan ibaret olacaktır.

·         Bir aygıt hem sürekli hem de aralıklı işaretler gönderiyorsa, aralıklı gönderilen işaret sürekli işaretin belirttiğinden daha fazla tehlikeli bir durumu ya da daha acil olarak yapılması istenen/emredilen müdahale ya da eylemi ifade eder.

·         Aynı derecede etkili ise, aşağıdaki işaretlerden herhangi biri kullanılabilir:

·         Engel veya düşme tehlikesi olan yerlerde; işaret levhası veyagüvenlik rengi

·         Işıklı işaret,sesli sinyalveyasözlü haberleşme

·         El işaretleri veya sözlü haberleşme

·         Aşağıda belirtilen işaretler birlikte  kullanılabilir.

·         Işıklı işaret ve sesli sinyal.

·         Işıklı işaret ve sözlü haberleşme.

·         El işaretleri ve sözlü haberleşme.

·         Birden fazla sesli sinyal aynı anda kullanılmayacaktır.

·         Çok fazla ortam gürültüsü olan yerlerde sesli sinyal kullanılmayacaktır. 

TEMEL HUKUK

TEMEL HUKUK

ü  toplum düzen kuralları

• Din kuralları

• Örf ve Adet kuralları

• Görenek kuralları

• Hukuk kuralları

ü  Hukuk; bireyin bireyle, bireyin devlet ve malla olan ilişkilerini düzenleyen kurallar bütünüdür

·         Pozitif / İdeal hukuk; Bir ülkede fiilen uygulanan bütün hukuk kurallarıdır. olması arzulanan doğal hukukun adıdır ki daha çok felsefik bir manayı ifade eder. Örneğin; herkes evinin önünü temiz tutsa

·         Maddi / Şekli hukuk; Maddi Hukuk; doğrudan doğruya toplumsal düzeni sağlayıp insan ilişkilerinde meydana gelen sorunları çözmeye yönelik hükümler içeren hukuk’dur.

ü  Normlar hiyeraşisine göre alt basamakta yer alan norm geçerliliğini üst basamakta bulunandan alır ve ona uygun olmak zorundadır.

·         Anayasa

·          Yasa

·         yasa hükmünde kararname

·          Tüzük

·          Yönetmelik

·         Genelge

ü  Anayasa

·         Anayasa devletin şeklini, yapısınıorganlarının görev ve yetkilerini, bunların birbiriyle olan ilişkilerini, kişilerinin temel hakkı ve özgürlüklerini düzenleyen temel hukuktur. 2709 sayılı 1982 Anayasamızın dayandığı beş temelilke vardır.

• Milli devlet ilkesi

• Demokratik ilkesi

• Laik devlet ilkesi

• Sosyal devlet ilkesi

• Hukuk devleti ilkesidir.

·         Klasik manada devletin üç görevi olup, bunları karşılayan birbirindenbağımsız fakat koordineli çalışan üç organı mevcuttur. “Kuvvetler ayrılığına”göre çalışan ve “3 Y kuralı” olarak anılan bu organlar sırasıyla; yasama,yürütme ve yargıdır.

ü  Yasa

·         Yürütme organınca (siyasal iktidar ya da bakanlar kurulu) hazırlananhukuksal nitelikli tasarımların ki buna “yasa tasarısı” denir ilgili komisyondagörüşülüp benimsemesinden sonra, Meclis Genel Kurulunda maddeler

itibariyle tartışılıp kabulü ve Cumhurbaşkanı tarafından imzalanıp Resmi Gazete de yayımlanma süreçlerini tamamlayan düzenlemedir kanun.

·         Eğer ilgili tasarımlar, Bakanlar Kurulunca değil de halk temsilcileri(milletvekilleri) tarafından hazırlanırsa, o zaman “yasa teklifi” veya “yasaönerisi” adını alırlar.

ü  KHK

·         Bu hem bir yasa hem de kararnamedir. Yasadır çünkü daha evvel çıkarılan bir yasayla konusu süresi mahiyeti ve uygulanacağı alan belirtilmek kaydıyla hükümete böyle bir düzenleme yapma yetkisi verilmektedir. Ya da meydana gelen fevkalade bir durum (deprem, ayaklanma, salgın hastalık vb. ) nedeniyle siyasal iktidar o fevkalade durumları gerektirdiği ve acil önlemleri alarak uygulamaya koymakta ve fakat yasama meclisini 24 saat zarfında toplantıya çağırarak aldığı önlemleri TBMM’nin iradesine sunmaktadır. Meclis kabulveya ret eder.

·         Cumhurbaşkanı tarafından imzalanır ve Resmi Gazete’de yayınlanırlar. Bunlar yayınladıkları

gün yürürlüğe girerler.

·         Anayasa ile uyumlu olmak zorundadırlar. Bunların denetimi anayasamahkemesince yapılır.

·         olağanüstü ve sıkıyönetim hallerinde CumhurbaşkanlığınınBaşkanlığında toplanarak çıkarılan yasa hükmündeki kararnameler hakkındaanayasa aykırılı iddiasıyla anayasa mahkemesinde iptal davası açılamaz.

·          İptaldavasını Cumhurbaşkanı ana muhalefet partisi ile TBMM’deki mevcutmilletvekilleri 1/5i açabilir.

ü  Tüzük

·         Bakanlar kurulu yasalarınuygulamasını göstermek ya dakanunla emredilen işleri belirtmek

üzere kanuna aykırı olmamak ve Danıştay’ın incelemesinden geçirilmek koşuluyla tüzükler

çıkarabilir.

·         Bir hükümet tasarrufuolan tüzük Cumhurbaşkanıncaimzalanır ve Resmi Gazete yayınlanır

ü  Yönetmelik

·         Başbakanlık bakanlıklar vediğer kamu tüzel kişileri tarafındangörev alanlarıyla ilgili kanunların ve

tüzüklerin uygulamasını sağlamak maksadıyla çıkarılan hukuksal

düzenlemelerdir

 

ü  tebliğ

hukuksal durumları ilgili kimselere duyuru üzere üst makamlarca yazılan açıklamalardır.

ü  Genelge

Genelge, üst yönetim birimlerince özellikle yasal düzenlemelerin nasıl yorumlanması ve uygulanması gerektiği hususlarında alt yönetim kademelerine ve bütün ilgilere gönderilen ayrıntılı düzenlemelerdir.

ü  Yönerge

Herhangi bir konuda takipedilecek yol ve yöntem için üst makamlardakiler tarafından astlara verilen buyruğa (yönerge) denir. Bazen bu hukuksal kavram “talimat” ya da “direktif” olarak adlandırılır.

İŞ HİJYENİ

İŞ HİJYENİ

ü  Endüstri Hijyeni;

·         işyerinde oluşan hastalığa neden olan, sağlık ve iyilik halini bozan işçiler ve toplumdaki bireyler arasında önemli ölçüde huzursuzluk ve verimsizlik yaratan

·         çevresel etkenler (ortam koşullarını) ve stresleri gözlemleyen (tanıyan),

·         değerlendiren ve

·         kontrol altına alan teknik ve sosyal disiplin

ü  İŞ HİJYENİNİN PRENSİPLERİ dört tanedir:

§  Tahmin edebilme,

§  Tanıyabilme,

§  Değerlendirebilme,

§  Riskleri denetleyebilme.

ü  İş Sağlığı, İş Güvenliği ve İş Hijyeninde  hiyerarşi şu şekildedir;

§  Mühendislik / Teknik Kontroller

§  Çalışma Ortamı Kontrolleri

§  İdari / Yönetsel Kontroller

§  Kişisel Koruyucu Donanımlar

Tahmin edebilme ve tanıma’dan sonra bir iş hijyenisti iyi bir değerlendirme için gerekli ölçümleri yapabilmelidir.Ölçümlerden sonra ise iş sağlığı ve güvenliği ekibinin diğer elemanlarının danışmanlığında riskleri tolere edilebilir limitler içine alabilmek için tavsiyelerde bulunmalı ve denetim önlemlerinin alınmasını sağlamalıdır.

KALDIRMA ARAÇLARINDA İSG

KALDIRMA ARAÇLARINDA İSG   

ü  Kaldırma Ve İletme Makinelerinin Sınıflandırılması

·         vinçler (kule vinçler, mobil vinçler, oklu, raylı, köprülü,ayaklı köprülü, tek raylı ve seyyar vinçler, gırgırvinçler, caraskallar )

·         platformu kaldırıcı arabalar (forklif),

·         palangalar (elektrikli, pnömatik, hidrolik, zincirli,halatlı),

·         asansörler

ü  Tamburlar

·         tamburlarının yanları flaşlı olmalıdır. Flaş genişliğisarılan halatın çapının 2,5 katı olmalı, halat

fırlamalarını önleyecek şekilde yapılmalıdır

·         Halatın ucu tambura iyi bağlanmış olmalı, yük tutmaelemanı en alt seviyede bulunduğu zaman, yivli

tambur üzerinde en az iki sarım halat kalmalıdır

ü  Zincirler

·         Zincir baklalarındaki aşınma baklakalınlığının dörtte birini geçmişse zincirkullanılmamalıdır    

·         Baklalardaki boyuna uzama %5’ igeçmişse zincir kullanılmamalıdır.

·         En ağır yük için,kaldırma ve bağlama (sapan) zincirlerinin vekancalarının güvenlik kat sayısı en az 5 olacaktır.

·         Çelik halatların güvenlik kat sayısı 6 dan aşağı olmayacak vehalatların ek yerleri,halkaları,başlık ve bağlantıları halatların kaldıracağı enağır yüke dayanıklı olacaktır

·         6 bükümlü çelik halatların 50 santimetre veya özel çelik halatların1 metre boyunca dayanımlarını,aşağıda gösterilen miktarlardakaybetmiş olanları kullanılmayacaktır.

Ø  7 telli çelik halatlarda % 12,

Ø  19 telli çelik halatlarda % 20,

Ø  37 telli çelik halatlarda % 25,

Ø  61 telli çelik halatlarda % 25,

Ø  Seal özel çelik halatlarda % 12,

Ø  Üçgen bükümlü özel çelik halatlarda% 15,

Ø  özel çelik halatlarda % 20.

·         Çelik halatların bağlantı kısımlarında tellerin aşınması,kopmasıve bağlantının gevşemesi gibi hallerde,halatın 1-3 metresi,uygun şekildekesilecek ve halatın başları,yeniden uygun şekilde bağlanacaktır.

·         Kaldırma veya çekme işlerinde kullanılan ip halatlar,iyi cinskenevirden veya benzeri elyaftan yapılacak ve bunların kopmayakarşı,güvenlik kat sayıları en az 3 olacaktır.

ü  Kaldırma araçlarının kancalarınıngüvenlik kat sayısı (taşıma gücü),taşıyacakları yükünen az; el ile çalıştırılanlarda 3 katına,mekanik olarakçalışanlarda 4 katına ve erimiş maden veya yakıcıveya aşındırıcı (korozif) maddeler gibi tehlikeli yükleri taşıyanlarda ise, 5 katına eşit olacaktır.

ü  Ray üstünde çalışan vinçlerde,vinç kabinine ve vinç köprügeçitlerine çıkmayı sağlayan sabit merdivenlerle vinç köprülerin her ikitarafında ve köprü boyunca en az 45 santimetre genişliğinde geçit veyasahanlıklar bulunacaktır

ü  Vinç arabalarının geçit ve sahanlıkları ile bunların altına veüstüne rastlayacak sabit tesisler arasında 180 santimetreden az açıklıkbırakılmayacaktır.

ü   5 ton veya daha fazla yük kaldıran raylı vinçlerde,2 elektriklifren veya bir elektrikli ve bir mekanik fren bulundurulacaktır

ü  Halatlar

§  Kaldırma araç ve makinelerinde kaldırma ve bağlama (sapan) elemanıolarak muhtelif cins halatlar kullanılmaktadır. Başlıcaları; Kendir halat,naylon halat, fiber halat, cam halat, demir halat, çelik çekme halatları vetel halatlarıdır

·         tel-çelik halatlar Belirli periyotlarla uygun yağ ileyağlanmalıdır.Kaynak alev ve ısılarına maruz

bırakılmamalıdır.Güvenlik kat sayısı en az 6 olmalıdır.

ü  Tel halatların muayenesi:

·         Hareketli halatlarda,bir halat sarımında rasgele dağılmış 6 ve daha fazla kırıktel varsa veya 1 kordonda 3 ve daha fazla kırık tel varsa,

·         Askı veya duran halatlarda,bir halat sarımında 3 veya daha fazla kırık telvarsa,

·         Bir bağlantının yakınında 1 veya daha fazla kırık tel varsa,

·         Hareketli halatlarda,kordonlar arasındaki çubuklarda herhangi bir kırıkbelirtisi varsa halat değiştirilmelidir.

ü  Bir halatın çapı,aşağıdaki değerlerin altına indiyse,halat değiştirilmelidir.

·         19 mm’ye kadar çaplı halatlarda 1mm.,

·         22-28 mm arasında çaplı halatlarda 1,5 mm

·         32-38 mm arasında çaplı halatlarda 2mm.

ü  Vinçler ve krenler

·         Kaldırma makineleri çalışmaya başlamadan önce operatörleri tarafından kontrol edilmeli, çelikhalatlar, zincirler, kancalar, sapanlar, kasnaklar, frenler ve otomatikdurdurucular, yetkili bir teknik eleman tarafından her üç aydabirbütünüyle kontrol edilerek, periyodik kontrol raporu düzenlenmelidir.

·         Yüksek gerilim harları yakınındaçalışmak gerekiyorsa, gerilim ile enaz 3048 cm.lik uzaklık olmalıdır.

·         Operatör vincini terk ediyorsa stopetmeli,

·         vinci istenen değerlerarasında çalışmıyorsa makinasınıderhal durdurmalıdır.

·         Normalin üzerinde bir yükkaldırılıyorsa yük 3-5 cmkaldırıldıktan sonra frenler testedilmelidir

ü  Transportörlerde Güvenlik

·         Yüksekte bulunan konveyörlerin kenarlarında yürüyüş platformlarıolacaktır.

·         Üzerlerinden geçilmesi için geçit platfomları yapılacaktır.

·         Altlarına saç veya tel kafes koruyucular yapılacaktır.

·         Uzun mesafeli konveyörlerde ikaz sistemi olacaktır.

·         Güvenlik teli-Güvenlik stopları olacaktır

·         Eğimli konveyörlerde enerji kesilmesi halinde ters hareketi önleyicimekanik bir tertibat bulunacak

·         Kaldırma makinaları,kabul edilen en ağır yükünen az 1.5 katını,etkili ve güvenli bir şekildekaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olacakve bunların bu yüke dayanıklı ve yeterli yükfrenleri bulunacaktır.

Pnömatiktransportörlere, taşıyacakları, malzemeler el ileverildiği ve besleme ağzının çapı 30 santimetre veya daha büyük olduğuhallerde, bu ağızlara, kanallardan en az 1 metre uzakta uygun hunileryapılacaktır

İŞYERİ BİNA VE EKLENTİLERİ

İŞYERİ BİNA VE EKLENTİLERİ

ü  İşyerlerindeki hava hacmi, makine, malzeme ve benzeri tesislerin kapladığıhacimler dahil olmak üzere, işçi başına en az 10 m³ olacaktır. Havahacminin hesabında, tavan yüksekliğinin 4 m den fazlası nazara alınmaz.

ü  Zararlı toz ve gazların bulunduğu ortamlarda tavan yüksekliği en az 3,5 m olmalıdır.

ü  İşyerlerinde  kişi başına düşen serbest alan miktarı en az 2,5 m²  olmalıdır

ü  Asansörler kaçış yolu olarak kabul edilemez. Pencere ve parapet yüksekliğidöşemeden en çok 120 cm yukarıda ve bina dışındaki güvenlik bölgesine açık,dış zeminden en çok 3 m yükseklikteki, en az cam genişliği 90 cm ve yüksekliği 90 cm olan pencereler,zorunlu hallerde aksi belirtilmemişse, kaçış yolu kabuledilebilirler.

ü  Paslandırıcı, aşındırıcı, kemirici, zararlı ve zehirli gazlar, dumanlar veya sislerçıkaran daldırma, elektroliz, eloksal veya diğer kaplama işlerinin yapıldığıtekneler, kaplar, havuzlar veya tanklar üzerinde yapılacak çekme ağızları; kabınveya teknenin iç ve üst tarafına yakın ve yatay, boydan boya yarık olacak, bir uzun kenar boyunca, eni 50 cm den 120 cm ye kadar olanteknelerde, her iki kenar boyunca ve daha büyük teknelerde ise,dört kenarboyunca devam edecek şekilde yapılacaktır.

ü  Aspirasyon tesisatının günlük bakım ve temizliği ile 3 ayda bir de genel kontrolile temizliği yapılacak ve onarımlardan sonra, tesisatın kuruluş karakteristiğibozulmayacaktır

ü  İşyerlerinde dışarıdan ışık almaya yarayan yan ve tepepencereleri ile menfezlerin aydınlık veren yüzeyleri

toplamı, işyeri taban yüzeyinin en az 1/10 oranındaolacaktır. Dışarı ile doğrudan doğruya bağlantısı olmayan iç

kapı, pencere ve menfezlerin dolaylı olarak aydınlık veren yüzeyleri bu hesaba katılmaz.

ü  İşyerlerindeki avlular, açık alanlar, dış yollar, geçitlerve benzeri yerler, en az 20 lüksile,Kaba malzemelerin taşınması, aktarılması,depolanması ve benzeri kaba işlerin yapıldığı yerler ile iş geçit koridor yol ve merdivenler, en az 50 lüksile ,Kaba montaj, balyaların açılması, hububat öğütülmesi vebenzeri işlerin yapıldığı yerler ile kazan dairesi, makinedairesi, insan ve yük asansör kabinleri malzeme stokambarları, soyunma ve yıkanma yerleri, yemekhane vehelalar, en az 100 lüks ile ,Normal montaj, kaba işler yapılan tezgahlar, konserve vekutulama ve benzeri işlerin yapıldığı yerler, en az 200 lüks , Ayrıntıların, yakından seçilebilmesi gereken işlerinyapıldığı yerler, en az 300 lüks , Koyu renkli dokuma, büro ve benzeri sürekli dikkati gerektiren ince işlerinyapıldığı yerler, en az 500 lüks , Hassas işlerin sürekli olarak yapıldığı yerler en az 1000 lüks ileaydınlatılacaktır.

ü  İşyerlerinde işçilerin daimi olarak çalıştırıldığı yerlerin tavan yüksekliği, en az  3m olacaktır.Tabana paralel olmayan tavanlarda bu yüksekliğin ortalaması 3 m olacak veen alçak kısmı, varsa, kirişin alt noktasından 240 cm den aşağıolmayacaktır

ü  İşyeri merdivenlerinin mukavemet katsayısı 4 olacak vemetrekarede en az 500 kilogram yük taşıyacaktır.

ü  Delikli veya ızgaralı merdiven ve sahanlıklardaki deliklerve ızgara aralıkları en çok 2 cmolacaktır.

ü  Merdivenlerin genişliği, bakım işlerinde kullanılanlar dışında en az 110 cmolacak ve merdiven korkuluklarının bu genişlik içinde bulunmalarızorunluluğu halinde temiz genişlik 100 cm den az olmayacaktır.

ü  Merdivenlerin eğimi, bakım işlerinde kullanılanlar dışında tabanla en az 20 veen çok 45 derece olacaktır. Tabandan (20) dereceden az eğimin bulunmasıgerektiği işyerlerinde, rampalar yapılacak ve 45 dereceden fazla diklik gerekenhallerde de, korkuluklu servis merdivenleri şeklinde sabit merdivenlerkurulacaktır.

ü  Merdivenlerde, baş üstü boşlukları yüksekliği 220 cm den az olmayacaktır.

ü  Basamakların eni, bakım merdivenleri dışında 22 cm den az olmayacakve yükseklikleri en az 13 cm ve en çok 26 cm  olacaktır.

ü  Dört basamaktan fazla olan her merdivende, korkuluk ve tırabzan bulunacaktır.

ü  Genişliği 225 santimetreyi aşan merdivenlerin ortalarında, ayrıca bir tırabzanbulundurulacaktır.

ü  İşyerlerindeki asma katlara çıkıp inmek için, yerin durumuna göre, eğimli veyadik demir merdivenler kullanılabilir. Ancak, bunların üst ve alt başlarındansağlam bir şekilde tespit edilmiş bulunması, geniş basamaklı ve iki tarafıkorkuluklu ve bu korkulukların, merdivenin bittiği asma kat döşemesindekesilmeyerek en az 75 cm daha uzatılması gereklidir.

ü  Duş veya lavaboların soyunma yerlerinden ayrı yerlerde bulunması durumunda,duş ve lavabolar ile soyunma yerleri arasında kolay bağlantı sağlanacaktır. Duşkabinlerinin boyutları 1x1,20 metre, soyunma yerlerinin 2x1,40 metreden azolmayacaktır.

ü  Duş kabinlerinin taban ve duvarları, kolaylıkla temizlenecek malzemedenyapılacak, yan duvarların ve kapıların yüksekliği 170 santimetreden azolmayacak, yerlerdeki kirli suların kolayca akması için, gerekli tedbirler alınacak,sağlık şartlarına önem verilecektir.

ü  Tuvalet ve lavabolar erkek ve kadın işçiler için ayrı ayrı olacaktır. 100 kişiyekadar işçi çalıştıran işyerlerinde 30 erkek işçi için, bir kabin ve pisuar, her 25kadın işçi için de en az bir kabin (hela) hesap edilecek, 100 den sonrası için her50 kişiye 1 tane hesabı ile hela bulundurulacaktır